Właściwości aloesu czy kofeiny chętnie wykorzystują producenci suplementów diety i kosmetyków. Ostatnio otrzymaliśmy następujące pytanie: „widzieliśmy reklamę suplementów diety z sokiem z liści aloesu przeznaczonych dla kobiet w ciąży, a w postaci żelek dla dzieci. Producenci tych towarów oferują też szkolenia z zastosowaniem takich produktów przeznaczone dla kobiet w ciąży. Czy to jest zgodne z prawem?”
Zgodnie z uchwałą Zespółu do spraw Suplementów Diety przy Głównym Inspektorze Sanitarnym (dalej: „Zespół”) nr 2/2019 roku z 14 stycznia 2019 roku Preparaty z liści aloesu (ekstrakty, soki, żel) „nie mogą być stosowane w produktach dedykowanych dzieciom, kobietom w ciąży i kobietom karmiącym”. Dodatkowo zwracam uwagę, że zdaniem Zespołu „W oznakowaniu suplementów diety zawierających preparaty z aloesu rekomenduje się umieścić ostrzeżenie: nie stosować u dzieci, kobiet w ciąży i kobiet karmiących.”
Zatem jeśli tego typu produkty były reklamowane w powyższy sposób albo też niewłaściwie etykietowane, to takie postępowanie może być niezgodne z aktualną opinią ww. ciała doradczego przy GIS. Mając na uwadze związek Zespołu z GIS i jego zaangażowanie w proces oceny suplementów diety objętych powiadomieniami, można założyć, że treść poszczególnych uchwał będzie funkcjonować jako „urzędnicze” źródło prawa i w praktyce oddziaływać na wszystkie podmioty na rynku.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ PODMIOTÓW WPROWADZAJĄCYCH SUPLEMENT DO OBROTU
Odpowiedzialność za jakość zdrowotną środka spożywczego, w tym suplementu diety, wprowadzanego do obrotu oraz za treść informacji umieszczonych na jego opakowaniu lub prezentacji i reklamie ponosi producent bądź przedsiębiorca wprowadzający środek spożywczy do obrotu. Maksymalne dawki czy wytyczne dotyczące możliwości stosowania substancji roślinnych w suplementach diety nie zostały ustalone przez prawo unijne. To państwa członkowskie monitorują i kontrolują przestrzeganie przez podmioty prowadzące przedsiębiorstwo spożywcze i podmioty działające na rynku pasz odpowiednich wymogów prawa żywnościowego.
ZESPÓŁ DO SPRAW SUPLEMENTÓW DIETY
W Polsce w ramach Rady Sanitarno-Epidemiologicznej utworzono, działający jako organ opiniodawczo-doradczy Głównego Inspektora Sanitarnego, Zespół do spraw Suplementów Diety. Dopiero w 2019 r. Zespół podjął pierwsze uchwały dotyczące składników suplementów diety.
Treść tych uchwał wraz z uzasadnieniem dostępna jest na stronie internetowej GIS pod adresem: https://gis.gov.pl/zywnosc-i-woda/zespol-do-spraw-suplementow-diety/
Uchwały te określają np. maksymalne poziomy różnych substancji stosowanych w suplementach diety, w tym witamin z grupy B, witaminy C, D, cynku czy kofeiny. Dla niektórych z tych substancji, w tym dla aloesu, określono też ostrzeżenia, które należy umieścić na etykietach produktów.
Uchwały Zespołu nie stanowią źródeł powszechnie obowiązującego prawa. Są to jedynie wytyczne, którymi kierują się organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w prowadzonym nadzorze oraz przy analizie składanych powiadomień. Powinny być jednak wskazówką dla przedsiębiorców odnośnie dopuszczalnych poziomów witamin i składników mineralnych akceptowanych w suplementach diety. W przypadku braku zgodności produktu z uchwałą GIS może wszcząć postępowanie wyjaśniające mające na celu ustalenie czy produkt spełnia wymagania stawiane suplementom diety. W razie wykrycia przez GIS, że dany suplement oferowany na rynku nie spełnia wymagań określonych dla tego produktu, właściwy inspektor sanitarny może podjąć decyzję o czasowym wstrzymaniu wprowadzania tego środka spożywczego do obrotu lub wycofaniu z obrotu do czasu zakończenia postępowania.
TYLKO BEZPIECZNE PRODUKTY
Na marginesie zasygnalizować należy, że uchwały nie są absolutną regułą interpretacyjną, stanowią pewne podsumowanie wiedzy aktualnej na moment ich wydania oraz opierają się o określone źródła naukowe i literaturę fachową, czy rozwiązania przyjęte w pozostałych państwach UE. Nie jest więc z góry przesądzone, że możliwość wprowadzania na rynek suplementu, którego skład i ilość substancji nie będą odpowiadały treściom uchwał będzie całkowicie wykluczona, jeśli producent jest w stanie udowodnić bezpieczeństwo takiego produktu jako żywności (powołując się np. na nowe odkrycia naukowe). Wydaje się jednak, że będą to sytuacje wyjątkowe.
#prawomedyczne #suplementydiety #reklamasuplementow #GIS #uchwalyGIS #zespoldosprawsuplementowdiety
Autor:
Natalia Basałaj, radca prawny, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Kancelaria KONDRAT i Partnerzy, biuro@kondrat.pl