Naruszenie dóbr osobistych i danych osobowych w Internecie. Jak je rozróżnić?

Zdarza, że lekarze stają się ofiarami pomówień na internetowych forach czy nawet portalach porównujących ich usługi. Spotkaliśmy się z licznymi pytaniami i tezami dotyczącymi zagadnienia dóbr osobistych oraz danych osobowych. Czy RODO coś zmienia? 

RODO nie zmienia przesłanek prawnych dotyczących naruszenia dóbr osobistych lub pomówienia czy zniesławienia. Zarówno w procesie cywilnym o odszkodowanie lub zadośćuczynienie, jak i postępowaniu karnym nadal będzie trzeba wykazać bezprawność działań obiektywnie godzących w dobre imię lekarza.

Należy rozgraniczyć naruszenie dóbr osobistych, do dobrego imienia czy wizerunku, od naruszenia ochrony danych osobowych. Do zakłócenia tych pierwszych może dojść wskutek rozpowszechniania nieprawdziwych informacji o lekarzu przez użytkownika forum, zaś drugich poprzez niezapewnienie odpowiednich zabezpieczeń technicznych lub organizacyjnych przez jego administratora, m.in. poprzez „wyciek” danych czy nierozpatrzenie sprzeciwu osoby, której dane są przetwarzane.

Zasygnalizować należy, że trzeba wyraźnie odróżnić mowę nienawiści od rzetelnej krytyki. Lekarz jako osoba wykonująca zawód zaufania publicznego musi się bowiem liczyć z ograniczeniem jego prawa do prywatności. Celem platformy oceniającej medyków jest zgodne z interesem publicznym oraz przepisami udostępnianie informacji o lekarzach. Co nie zmienia faktu, że dzięki konieczności wdrożenia zapisów z RODO powinno dojść do wzmocnienia i uporządkowania systemu zabezpieczeń procesów przetwarzania danych osobowych na portalu internetowym, szczegółowo opisanych np. w polityce prywatności. Zwracamy uwagę, że portale mogą przetwarzać dane osobowe medyków bez ich pytania o zgodę, ale na żądanie lekarza powinny usunąć obraźliwe wpisy (tzw. procedura notice and takedown).

Przepisy o ochronie danych osobowych regulują odrębne postępowania m.in. administracyjne dotyczące nałożenia kar finansowych za naruszenie zasad przetwarzania lub ochrony danych osobowych, cywilne umożliwiające uzyskanie odszkodowania za ich naruszenie, a także karne tytułem nielegalnego przetwarzania tych danych. Jednak w chwili obecnej wynik żadnego z powyższych postępowań nie wpływa na rozstrzygnięcie sprawy cywilnej o naruszenie dóbr osobistych czy też karnej za zniesławienie lub pomówienie. Niewykluczone jednak, że orzecznictwo i doktryna pójdą w innym kierunku i takie prejudykaty ułatwią udowodnienie, że mamy do czynienia z naruszeniem dóbr osobistych czy zniesławieniem w procesie odpowiednio cywilnym albo karnym.

PODSTAWA PRAWNA:

  1. art. 23, 24, 415, 448 Kodeksu cywilnego;
  2. art. 212, 216 Kodeksu karnego;
  3. art. 21, 55, 82 RODO;
  4. Rozdział 7 i 10 Ustawy z 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych;
  5. art. 14, 16 – 22 Ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

AUTORZY:

Sławomir Molęda, Partner, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy

Natalia Dyda, Aplikant radcowski, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy

Kancelaria KONDRAT i Partnerzy biuro@kondrat.pl


Źródło zdjęcia: www.pixabay.com