Ostatnio spotykamy się z pytaniami, także od placówek medycznych typu sieć klinik medycyny estetycznej, dotyczących kompleksowej ochrony ich marki. Często dla oznaczania swoich usług używają bowiem charakterystycznej barwy, pozytywnie kojarzącej się klientkom z ich siecią. Najczęściej zadawane pytania dotyczą zabezpieczenia się, aby konkurencja nieuczciwie nie podpatrzyła ich koncepcji biznesowej i czego można się domagać jeśli już dojdzie do takiego naśladownictwa. Poniżej przedstawiamy odpowiedzi.
Sieć klinik może mieć szanse na uzyskanie prawa ochronnego na znak towarowy typu kolor per se (sam w sobie), aby w ten sposób zabezpieczyć się przed konkurencją. Niewykluczone też, że autorowi tej tzw. innowacyjnej strategii marketingowej będzie przysługiwała ochrona na gruncie prawa autorskiego.
Jeśli sieć np. ww. klinik medycyny estetycznej pragnie uzyskać „prawny monopol” na wybrane formy oznaczeń ich usług, to powinni zadbać o ochronę ich praw własności przemysłowej w oparciu o znaki towarowe. Po uzyskaniu prawa ochronnego na znak towarowy można zakazać konkurencji używania takich samych lub podobnych i wprowadzających w błąd oznaczeń.
Znakiem towarowym w Polsce może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli nadaje się do odróżnienia w obrocie towarów lub usług jednego przedsiębiorstwa od produktów konkurencji, a w szczególności: wyraz, rysunek, kompozycja kolorystyczna, a nawet pojedynczy kolor czy slogan reklamowy. Warunkiem koniecznym uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy typu barwa jest posiadanie przezeń tzw. wtórnej zdolności odróżniającej, czyli fantazyjności i możliwości oznaczania wybranych produktów, a w tym wypadku usług medycyny estetycznej. Konieczne jest udowodnienie intensywnego, długotrwałego używania znaku dla oferowanych usług na terytorium Polski, a także kojarzenie ich z siecią klinik przez znaczną grupę odbiorców. Wykazanie tego jest stosunkowo trudne i wymaga zebrania obszernego materiału dowodowego typu badania opinii publicznej, faktury i zestawienia wydatków na reklamę w celu promocji znaku. Naszym zdaniem nie ma szans na taką rejestrację w przypadku pojedynczej placówki medycznej czy kliniki.
Możliwe jednak, że w nawet w przypadku sieci klinik wystarczy rejestracja znaków towarowych typu logo, slogan reklamowy lub charakterystycznej dla sieci kompozycji kolorystycznej, a uzyskanie prawa ochronnego na takie oznaczenia jest łatwiejsze niż dla pojedynczego koloru.
Ponadto, wskazać należy, że sama koncepcja, np. strategii marketingowej czy kampanii reklamowej nie jest zabezpieczona prawem autorskim. Ochronie na gruncie tych przepisów podlega bowiem utwór, który musi cechować się pewnym poziomem oryginalności i indywidualności. Owszem pomysł przyczynia się do powstania dzieła, jednak sam nim w świetle prawa nie jest. Jeśli jednak Państwa innowacyjna koncepcja biznesowa została opisana i utrwalona, to są szanse, że uzyska ochronę i w świetle ww. przepisów. Autor takiego utworu będzie mógł ubiegać się o stosowne wynagrodzenie, np. ekwiwalent wynagrodzenia, jakie otrzymałby za udzielenie licencji.
Co więcej, jeśli konkurencja dopuści się czynu nieuczciwej konkurencji i będzie oznaczać swoje usługi w sposób wprowadzający w błąd klientów, to będzie Państwu przysługiwała ochrona na gruncie przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji i liczne roszczenia począwszy od zaniechania niedozwolonych działań, usunięcia ich skutków, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, odszkodowania na zasadach ogólnych, po złożenie stosownego oświadczenia np. w branżowej prasie.
Podstawa prawna:
2. art. 1, 17 i 43 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1191);
3. art. 3, 10, 18 ustawy z 16 kwietnia o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2018 r. poz. 419).
Autorzy:
Andrzej Przytuła, Partner, Adwokat, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Natalia Dyda, Radca prawny, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
Kancelaria KONDRAT i Partnerzy biuro@kondrat.pl
Źródło zdjęcia: www.pixabay.com