Odpowiedzialność zawodowa (korporacyjna) za błąd w sztuce lekarskiej (tzw. przewinienie zawodowe)

Odpowiedzialność zawodowa (korporacyjna) za błąd w sztuce lekarskiej (tzw. przewinienie zawodowe) – odpowiedzialność lekarza, który naruszył zasady etyki zawodowej. Medyk powinien postępować zgodnie ze swoim sumieniem i współczesną, aktualną wiedzą medyczną.

Odpowiedzialność zawodowa jest więc zbliżona do odpowiedzialności karnej. Podstawą nie jest jednak naruszenie znamion przestępstwa, lecz normy zawodowej.

Odpowiedzialność zawodowa, w przeciwieństwie do pozostałych form odpowiedzialności, ma charakter uniwersalny. Dotyczy ona wszystkich lekarzy wykonujących zawód, zarówno tych z indywidualną praktyką, jak też zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

autor

Istotną różnicą jest okoliczność, że w przypadku odpowiedzialności karnej konieczny jest określony w ustawie karnej skutek np. śmierć pacjenta, uszczerbek na zdrowiu. Odpowiedzialność dyscyplinarna, będąca przedmiotem skarg składanych do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej zachodzi za samo naruszenie norm postępowania medycznego.

Najczęściej skargi dotyczą specjalizacji zabiegowych takich jak: chirurgia, stomatologia oraz ginekologia i położnictwo.

Przykładami, które zdarzają się w praktyce będą: zaniedbania, których skutkiem była śmierć pacjenta, odmowa przyjęcia do oddziału, błędy diagnostyczne i terapeutyczne, przyjęcie korzyści majątkowej za dokonanie czynności.

Prowadzenie postępowania w związku z odpowiedzialnością zawodową jest niezależne od prowadzonego postępowania cywilnego i karnego. Postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy może być jednak zawieszone do czasu ukończenia postępowania karnego lub dyscyplinarnego, o ile ich wynik może mieć wpływ na rozstrzygnięcie w postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy.

Orzeczenie, jakie zapada przed sądem korporacyjnym, może mieć wpływ na rozstrzygnięcie sądu karnego lub cywilnego, przed którym pacjent walczy o odszkodowanie.

Sąd lekarski może orzekać następujące kary:

1) upomnienie;

2) nagana;

3) kara pieniężna;

4) zakaz pełnienia funkcji kierowniczych w jednostkach organizacyjnych ochrony zdrowia na okres od roku do pięciu lat;

5) ograniczenie zakresu czynności w wykonywaniu zawodu lekarza na okres od sześciu miesięcy do dwóch lat;

6) zawieszenie prawa wykonywania zawodu na okres od roku do pięciu lat;

7) pozbawienie prawa wykonywania zawodu.

Najczęściej jednak pacjenci dochodzą roszczeń na drodze sądowej (odpowiedzialność cywilna, a więc majątkowa). Obecnie w Polsce mamy ciągłą tendencję wzrostową zgłaszanych błędów lekarskich.

Z tych względów podmioty lecznicze powinny dostosować się do zmieniających warunków wprowadzając określone procedury i przepisy wewnętrzne zarówno prewencyjne jak i dotyczące procesu usuwania szkód doznanych przez pacjentów. Należy rozważyć również wdrożenie odpowiednich szkoleń dla pracowników placówki.

 

Warto wskazać na badania CBOS z 2014 r.:

* 33 % Polaków deklaruje, że doświadczyło błędów medycznych,

* 15 % Polaków deklaruje, że błędów medycznych doświadczyły ich dzieci.

W większości skarg, które wpływają do okręgowych Kancelarii Rzeczników Odpowiedzialności Zawodowej nie wszczyna się postępowań ze względu na brak dostatecznych danych. Niewielki odsetek skarg kończy się ukaraniem lekarza. Najczęściej nie mamy do czynienia z błędami lekarskimi.

Na zakończenie optymistycznie warto wskazać, że zgodnie z w/w badaniami CBOS 78% pacjentów ma zaufanie do lekarzy, u których się leczy.

Źródła:

  1. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2014/K_165_14.PDF (dostęp: 9.04.2016),
  2. Działalność lecznicza lekarzy, Sławomir Molęda, Warszawa 2015,
  3. Pacjent w sieci zależności, Alicja Łaska – Formejster, Łódź 2015,
  4. Prawo medyczne, M. Nesterowicz, Toruń 2008,
  5. Prawo medyczne, Komentarze i glosy do orzeczeń sądowych, M. Nesterowicz, Warszawa 2012,
  6. Odpowiedzialność cywilna za szkody wyrządzone przy leczeniu, Kinga Bączyk – Rozwadowska, Toruń 2007.

Autor: Natalia Dyda, aplikant radcowski, KONDRAT i Partnerzy

Źródło zdjęcia: www.sxc.hu